Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), 2022 Haziran’dan itibaren madde sepeti yayımlamayı bırakmasının ardından DİSK’in TÜİK’e karşı açtığı davada karar netleşti.
Bugün DİSK tarafından yapılan açıklamada TÜİK’e karşı açılan davanın kazanıldığı kaydedildi.
Açıklamada “TÜİK’in Haziran 2022’de enflasyona esas madde fiyat listesini açıklamaktan vazgeçmesi üzerine TÜİK’e karşı açtığımız davayı kazandık ve bakanlık ile TÜİK tarafından temyiz edilen karar kesinleşti. İstinaf tarafından da onanan yargı kararı gereği TÜİK madde fiyat listesini yeniden yayımlamak zorunda. TÜİK Başkanlığı yargı kararlarını çiğneme yeri değildir. Anayasa’nın 138. maddesi gereği, mahkeme kararları TÜİK Başkanlığı dahil herkesi bağlar” ifadelerine yer verildi.
Kesinleşen yargı kararının ardından, TÜİK’e 2 Nisan 2024’te idare mahkemesi kararını uygulaması için talepte bulunduklarını kaydeden DİSK, “TÜİK Başkanlığının denediği bütün yollar tükendi. Yargı kararı kesinleşti. Anayasa’nın 138. maddesi son derece açıktır: Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez” dedi.
NE OLMUŞTU?
TÜİK Haziran 2022 itibariyle Ocak 2003’ten beri her ay açıkladığı ortalama madde sepeti fiyat listesini yayımlamayı durdurdu. Liste 400’ü aşkın maddenin ortalama fiyatını içeriyordu.
Bunun üzerine DİSK 3 Haziran 2022’de TÜİK’ten bilgi talebinde bulundu. Ancak TÜİK, madde sepeti ve ortalama madde fiyat listesinin yayımlanmayacağını belirterek bilgi talebini reddetti.
DİSK, 6 Haziran 2022’de bilgi edinme hakkı çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden TÜİK’ten ortalama madde fiyatı listesi verisini tekrar talep etti. Ancak TÜİK 23 Haziran tarihli cevabıyla bunu bir kez daha reddetti. Gerekçe olarak da listenin “kamuoyunda yanlış anlama ve yanıltıcı değerlendirmelere sebebiyet vermesini” gösterdi.
DİSK kararın ardından Bilgi Edinme Kurulu’na gitti. Kurul da 3 Ağustos 2022’de DİSK’in talebini reddetti. Bunun üzerinde DİSK, Kurul kararının yasal dayanaktan yoksun olduğunu ve yıllardır açıklanan verilerin açıklanmasından vazgeçilmesinin hukuksuz olduğunu belirterek konuyu idare mahkemesine taşıdı.
Ankara 6. İdare Mahkemesi, 31 Mart 2023 tarihli kararında DİSK’in bilgi edinme hakkı çerçevesinde TÜİK’ten istediği bilgilerin işçi konfederasyonunun görevi gereği elinde bulunması gereken bilgilerden olduğuna hükmetti. TÜİK’in DİSK’in bilgi edinme talebini reddetmesinin hukuksuz olduğuna karar verdi.
Ancak TÜİK kararı uygulamayıp temyiz etti. Ankara Bölge İdare Mahkemesi 12. İdari Dava Dairesi 15 Eylül 2023’te TÜİK’İn istinaf başvurusunun hukuka uygun olmadığına karar verdi.
Bunun üzerine TÜİK, Danıştay’a gitti.