TRABZON – Cumhuriyetin 100’üncü yılı dolayısıyla emeklilere müjdelenen bir defaya mahsus 5 bin liralık ikramiyenin çalışanlara ve Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) belgesi olanlara verilmemesi tepki topladı.
Ayrıntılardan habersiz bir şekilde 5 bin TL’yi almak için bankaya giden ÇKS belgeli emekliler şaşkınlık yaşadı. ÇKS belgesi olduğu için ikramiye alamadığını öğrenenler duruma isyan etti.
DÖNÜM BAŞI 170 LİRA YARDIM
Doğu Karadeniz Bölgesi’nde fındık ve çay üreticisi olan bazı emekliler, ÇKS belgesi ile arazileri üzerinden dönüm başına yılda 170 TL’lik bir destekleme ödemesi alıyor. Fındık üreticiliği yapan çiftçilerin ortalama arazi büyüklüğünün 2 dönüm olduğu düşünüldüğünde 340 liralık bir ödeme aldıkları ortaya çıkıyor.
‘ÇALIŞAN EMEKLİ ZATEN GEÇİNEMEDİĞİ İÇİN ÇALIŞIYOR’
Trabzon’un Arsin ilçesinde fındık üreticiliği yapan emekli Mustafa Şentürk, ikramiye ödemesinde emeklilere ayrımcılık yapıldığını söyledi. ÇKS’den yıllık 600 TL destek ücreti aldığını belirten Şentürk, “Sağ olsun Reis bize vermeye gelince vermiyor ama almaya gelince gayet güzel alıyor. ÇKS’den aldığımız ücret çok düşük. Bana ikramiye vermeyerek bu ücreti kat ve kat benden almış oldular. Bütün emeklilere verilmeliydi. Emekliyse herkes emekli. Çalışan emekli zaten geçinemediği için çalışıyor. Aldığımız maaş yetmiyor” dedi.
‘ÇKS İLE ZATEN ALINAN ÜCRET 300-500 LİRAYI GEÇMİYOR’
Fındık üreticiliği yapan emeklilerden Hasan Yetim de hükümetin emeklileri sürekli görmezden geldiğini dile getirdi. Durumu haksızlık olarak değerlendiren Yetim, “Memurlara 8 bin lira seyyanen zam yaptılar ama emekliye bir çiftçi belgesi var diye 5 bin lirayı vermiyorlar. ÇKS ile zaten alınan ücret 300-500 lirayı geçmiyor. Bunun için 5 bin lira ikramiye verilmiyor. Reis bize yanlış yaptı” diye konuştu.
ÇKS belgesi olduğu için ikramiyeden yararlanamayan Aydın Dokuz da karara tepki gösterdi: “Biz çiftçi olarak üretmekten başka ne yaptık ki devlet bizden bu ücreti esirgiyor? Müjde verirken ’emekliler alacak’ diyorlar vermeye gelince bizi devre dışı bırakıyor. Başka bir geliri olmayanın zaten emekli maaşıyla geçinmesi çok zor. Aracıma yılda 4 kez vergi ödüyorum. Devlet birilerini kapana sıkıştırmış vergi alıyor, birilerine ise af çıkarıyor” diye konuştu.
‘EMEKLİ SÜRKELİ GEÇİŞTİRİLİYOR’
Arsin ilçesinde yaşayan emekli imam Kemal Küçük de ÇKS belgesi olduğu için ikramiyeden yararlanamayanlardan. Emeklilerin gelirinin diğer maaş kalemlerine göre giderek düştüğünü belirten Küçük, bir haksızlığa da ikramiyede uğradıklarını söyledi. ÇKS belgesi ile yılda 500 TL destekleme ücreti aldığını kaydeden Küçük, “500 liraya karşılık 5 bin lirayı bizden kesmeleri haksızlık. Zamanında ‘bütçemiz yeterli değil, ikramiye vermeyeceğiz’ deselerdi daha makul karşılanabilirdi. Fakat hem ikramiye açıklayıp hem de bir bölümü dışlamak bizde tepki oluşturdu. Çiftçilere haksızlık yapıldı. Bir an önce bu haksızlığın önüne geçilmeli. Cumhuriyet’in 100’üncü yılında bu ikramiye bütün emeklilere verilmeliydi” dedi.
İkramiye haberiyle sevindiğini ve ÇKS belgesi sebebiyle alamayacağını öğrendiğinde şok olduğunu belirten Orhan Dinçer de kararın çok yanlış olduğunu söyledi. AK Parti’ye sürekli oy verdiğini kaydeden Dinçer, “Memura, işçiye gerekli zamlar verilirken emekli sürekli geçiştiriliyor. Böyle bir karar verilecekse önceden verilmeliydi. Vatandaşlar bankaya gittiğinde para alamayacağını öğrendi. Emekliler olarak aldatılıyoruz. Emekli maaşı zaten çok düşük. EYT ile emekli sayısı birden büyük oranda artınca hepimizden kısmaya kalktılar” ifadelerini kullandı.
‘5 MAAŞ ALAN BÜROKRATLAR VARKEN EMEKLİDEN İKRAMİYE KESİLİYOR’
Çiftçi Kayıt Sistemi’nde kaydı bulunan emeklilerin ikramiye kapsamının dışında tutulmasına bir tepki de Ortahisar Ziraat Odası Başkanı Mustafa Bekar’dan geldi. Trabzon Gazeteciler Cemiyeti’nde çiftçi emeklilerle birlikte açıklama yapan Bekar, emeklilerin hayal kırıklığına uğratıldığını ve bu yanlıştan dönülmesi gerektiği belirtti. Bekar şunları söyledi: “Kimi bürokratlar 5 ayrı yerden maaş alırken zar zor emekli olmuş, üzerine babadan kalma çay karnesi olan vatandaşa 5 bin liralık ikramiye verilmiyor. Çiftçi emeklilerimiz hesaplarına bu söz verilen paranın yatmadığını görünce büyük bir hayal kırıklığına uğramışlardır. Oysa ‘Bir defaya mahsus olmak üzere emeklilerimizin hesabına 5 bin TL yatacaktır’ sözü cumhurbaşkanımıza aittir. Cumhurbaşkanımızın bu sözlerinin gerçekleşeceğine canı gönülden inandık. Ancak gelinen bu noktada durumun böyle olmadığını üzülerek gördük.”
ÇKS’ye kayıtlı çiftçilere büyük haksızlık yapıldığını vurgulayan Bekar, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu adaletsiz ve yanlış kararın düzeltilmesini ve mağduriyetin giderilmesini talep ediyoruz. Bizler çiftçilerimizin tek temsilcisi olarak emekli maaşlarının iyileştirilmesi ve diğer emekliler gibi adil ve ölçülü bir dengeleme yapılarak bu mağduriyetin kökten halledilmesini istiyoruz. Tüm emekli çiftçilerimiz hiç usanmadan, yorulmadan ülke ekonomisine büyük katkılar sunmuştur. Artık daha fazla emekli çiftçilerimizi yormayın, mağdur etmeyin. Giderin bu adaletsizliği. Ülkemize değer katan emekli çiftçilerinizi cezalandırılmamalıdır. İnfial ve hayal kırıklığı yaşatan bu durum acilen çözülmelidir.”
‘DARBE DÖNEMİNDE BİLE EMEKLİ BU DURUMA DÜŞMEDİ’
Türkiye Emekliler Derneği Trabzon Şube Başkanı Burhan Bayraktar da yapılan uygulama ile Trabzon’da 183 bin emeklinin yüzde 70’inin ikramiye alamadığını söyledi. İktidarın emeklileri sefalete mahkum ettiğini söyleyen Bayraktar, “Trabzon’daki emeklilerin 84 bini 7 bin 500 TL’nin altında maaş alıyor. Bu 84 bin emeklinin de yarısı ikramiye alamayan kesimden. 183 bin emeklinin yalnızca yüzde 30’u ikramiyeden faydalanabiliyor. Cumhuriyet’in 100’üncü yılında emekliye layık görülen bu olay kesinlikle ihanettir” dedi.
Emeklinin Türkiye’deki en kötü dönemlerini yaşadığını belirten Bayraktar, “Temmuzda verilen yüzde 25’lik zam yüzde 60’ın üzerinde gerçekleşen enflasyonla fazlasıyla geri alındı. Zaten sefalet ücreti alan emeklilerimizi bu 5 bin TL’de kurtarmaz. Türkiye’de askeri darbelerde bile emekliye layık görülen maaş asgari ücretin altında olmamıştır. Bugünkü durum emeklilerin yaşadığı en kötü dönemlerdir” diye konuştu.