Emre Ergül
Associated Press: “Muhalefet yerel seçimlerde büyük kazanımlar elde etti” başlığını kullanan ABD merkezli uluslararası haber ajansı, CHP’nin aldığı toplam oy oranının altını çizip, “Bu, gözünü bu kentsel alanların kontrolünü yeniden ele almaya dikmiş olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı büyük bir hayal kırıklığına uğrattı” yorumunu yaptı. Ajans, İstanbul merkezli Edam düşünce kuruluşu yöneticisi Sinan Ülgen’in “Şaşırtıcı sonuç, seçmenlerin ekonomik rahatsızlığın derinliği nedeniyle iktidar partisini cezalandırmak istemesinden kaynaklandı. AK Parti taraftarları sandıklardan uzak durmayı veya başka partilere oy vermeyi tercih etti” sözlerine de yer verdi.
Financial Times: İngiliz gazetesi, “AK Parti’nin en ciddi seçim yenilgisine yol açan konular arasında ekonomi de var” yorumuyla başladığı haberinde AK Parti’nin büyük bir yenilgiye uğradığını ve Erdoğan’ın da iktidara gelmesinden bu yana en şiddetli seçim yenilgisiyle karşı karşıya kaldığını yazdı.
New York Times: Dünyanın en saygın gazetelerinden biri olan NY Times, “Muhalefet, seçmenlerin ekonomiye yönelik öfkesinin ortasında, yerel seçimlerde Erdoğan’ın iktidar partisine karşı kazanımlar elde etti” dedi ve Ekrem İmamoğlu’na geniş yer ayırdı: “Adalet ve Kalkınma Partisi’ne karşı üçüncü galibiyetini aldı, siyasi muhalefetteki yıldız statüsünü sağlamlaştırdı. Pek çok Türk, İmamoğlu’nu başkanlık için potansiyel bir aday olarak görüyor.”
BBC: İngiliz yayın kuruluşu, “Muhalefet tarihi zaferle Erdoğan’ı şaşırttı” başlığını attı.
Reuters: Londra merkezli uluslararası haber ajansı, “Erdoğan’a meydan okuyabilecek Türk belediye başkanı kimdir?” başlıklı bir analizle Ekrem İmamoğlu’nu dünyaya tanıttı: “Erdoğan’ın iktidarının baş rakibi olarak ortaya çıktı. Ancak bazı açılardan, şehri 1990’larda yöneten Erdoğan’ın izinden gidiyor. Pek çok analist artık İmamoğlu’nun daha da başarılı olacağını öngörüyor. Anket şirketi Metropoll’ün Başkanı Özer Şencar, seçimden önce verdiği demeçte, ‘Bu seçim bir şekilde itirazlarla iptal edilmezse, 2028’de cumhurbaşkanı olacak’ demişti.”
LE MONDE: “İstanbul seçimi” başlığı atan Fransız yayın organı, “Yerel seçimler ekonomiye dair tartışmaların gölgesinde geçti” tespitine yer verdi.
EURONEWS: “Yerel veya değil, oy kıymetlidir” diye yazan Euronews, İstanbul’daki sonucun Türkiye siyasetinin geleceği üzerinde belirleyici olabileceği yorumunu yaptı. Fox News: Amerikan televizyon kanalı, “Muhalefet, Erdoğan’ı yenilgiye uğrattı” başlığını kullandı.
Politico: Virginia merkezli medya kuruluşunun yorumu, “Erdoğan darbe yedi. CHP en büyük zaferini İstanbul’da gördü” oldu. London School of Economics’ten Selin Nasi de Politico’ya şu demeci verdi: “Muhafazakar seçmen geçim sıkıntısı nedeniyle AK Parti’yi sandıkta cezalandırdı. İmamoğlu, Erdoğan’ı 3 kez yenebilen tek kişi.”
BILD: Alman gazetesi, “Türkiye’de yaklaşık 61 milyon kişi belediye başkanlarını ve yerel politikacıları seçti. İlk sonuçlara göre muhalefet hem İstanbul ve başkent Ankara gibi önemli şehirlerde, hem de ülke genelinde önde. 2019 yılındaki önceki yerel seçimlerde AK Parti yüzde 44 oy almıştı” yorumunda bulundu.
Deutsche Welle: Alman kamu yayıncısı, seçimlerden birkaç gün önce Erdoğan’ın yaptığı “Bu son seçimim” açıklamasını manşete çekti.
Kyiv Post: “Ukrayna’nın global sesi” olan gazete, “Erdoğan yenilgiyi kabul etti” başlığını kullandı, Erdoğan’ın balkon konuşmasına geniş yer ayırdı.
Hindustan Times: Hint yayını, “İstanbul’un hırslı belediye baş kanı Erdoğan’a yeni bir darbe indiriyor” diyerek, İmamoğlu’nu okurlarına “Futbol sever,” “Düzgün konuşan lider,” ve “Umut” diye tanıttı.
Daily Mail: İngiliz gazetesi de ekonominin altını çizerek, Erdoğan’ın son 20 yılın en büyük yenilgisini tattığını yazdı ve İmamoğlu’nun seçim sonrası zafer konuşmasına geniş yer verdi.
Mint: Hint ekonomi yayını, “Muhalefet, ‘Bu daha başlangıç’ diyor” başlığıyla verdiği haberinde, “Türkiye’de katılım geleneksel olarak yüksek ancak bu kez oylama hayat pahalılığı krizinin olduğu bir ortamda gerçekleşti” diye yazdı.
The New Arab: Başlığı “Büyük ödül İstanbul” oldu.
Agence France-Presse: Fransız haber ajansı, “Muhalefet İstanbul ve Ankara’da kazanmayı garantiledi. Her iki kentin ana muhalefet partisi üyesi belediye başkanları, haneleri vuran ekonomik kriz karşısında kamuoyu araştırma kuruluşları tarafından favori gösterilmekteydi” ifadelerine yer verdi.
FRANCE 24: Fransız haber sitesi, seçimlerin yerel idarecileri belirlemekten daha fazlası olarak algılandığını belirtti: “Ana muhalefet partisinin önemli şehirler üzerindeki kontrolünü korumaya kararlı göründüğünü gösterdi.”
GZero Media: Eurasia Group’un yayın organında Matthew Kendrick imzasıyla çıkan yorum-haberde, “Türk seçmen, Erdoğan’ı cezalandırdı. Konu ekonomi… İmamoğlu’nun Erdoğan’ın ana siyasi rakibi konumu güçlendi. Ülke, yıllık bazda yüzde 70’lik bir enflasyon oranıyla mücadele ediyor ve faiz oranları da yüzde 50 civarında olup, işletmeler ve aileler üzerinde büyük bir baskı oluşturuyor” denildi.
El Cezire: Katar televizyonu, yüzde 77’lik katılım için “Genel seçimler üzerinden sadece 10 ay geçmesine rağmen seçimlere ilgi yüksek oldu” dedi.
The Times of Israel: İsrail gazetesi, İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz’ın “Türk seçmen, Erdoğan’ı İsrail’e saldırdığı için cezalandırdı” cümlesine yer verdi. Katz, Türkçe yazdığı tweette İmamoğlu’nu tebrik etmiş, Erdoğan için de “İsrail’e saldırmak artık işe yaramıyor, yeni malzemeler bulması gerekir” yorumu yapmıştı.
CNBC: “İstanbul’u kim alırsa Türkiye’nin geleceğinde söz sahibi olabilir” manşeti atan Amerikan televizyonu Erdoğan’ın siyasetteki yükselişine 1994’te İstanbul’a belediye başkanı seçilerek başladığına vurgu yaptı.
“Yeni dönem beklenenden daha değişken geçebilir”
Bloomberg: New York merkezli haber ajansı, seçim haberine “Muhalefet partilerinin yerel seçimleri kazanmasının ardından Türk lirası zayıfladı” başlığını kullandı. “Yatırımcılar, sonucun politika değişikliğine yol açıp açmayacağına bakıyor” diyen ajans, Dubia’daki Tellimer stratejisti Hasnain Malik’in şu sözlerini haberine ekledi: “Erdoğan’ın yerel seçimlerdeki kaybı makro politikayı (şimdilik) raydan çıkarmamalı.
Eğer sonuçtan büyük ölçüde ekonomik sıkıntı ve özellikle enflasyon sorumluysa, o zaman enflasyonla mücadele artık ekonomik olduğu kadar politik bir önceliktir ve bu, kısa vadede ortodoks politika seyrinin düzeltilmesini desteklemelidir.” “Yine de pek çok para yöneticisi, ekonomi politikasında yeni bir değişime hazırlıksız yakalanmaktan çekinerek Türk varlıklarına karşı temkinli bir yaklaşım sürdürüyor” yorumu yapan ajans, “Pek çok kişi yerel seçimleri bir risk olarak nitelendirdi ve kötü bir sonucun Erdoğan’ın tutumunu değiştirmesine yol açabileceğini öne sürdü” diye devam etti.
Ajansa konuşan Dubai’deki East Capital’ın kıdemli danışmanlarından Emre Akçakmak da “Seçim sonrası dönemin beklenenden daha değişken geçmesini bekleyebiliriz. Daha da kötüsü, bu belirsiz dönem, merkez bankası net döviz rezervlerinin eksi 65 milyar dolar seviyesinde tüm zamanların en düşük seviyesine ulaşması ve enflasyonun muhtemelen mayıs ayında yüzde 70’in üzerinde yeni bir zirveye ulaşmasıyla aynı zamana denk gelecek” diye konuştu.
İmamoğlu’nun başarısına dikkat çeken ajans, şu özetle haberini noktaladı: “Mart ayında lira, beklenenden yüksek enflasyon ve oylama öncesinde dövize yönelik artan yerel talebin neden olduğu kayıplarla haziran ayından bu yana en büyük düşüşünü yaşadı. Döviz rezervlerinde de erozyonla karşı karşıya kalan Merkez Bankası, geçen ay politika faizini 500 baz puan artırarak yüzde 50’ye çıkarmak için devreye girdi.”
