İsrail ve Türkiye arasında Mart 2022’de başlayan “normalleşme süreci” sonrası dikkat çeken bir gelişme yaşandı. İsrail vatandaşı Danny Awka 2019 yılında uyuşturucu madde bulundurmak ve Türkiye üzerinden kaçakçılığa teşebbüs etmek suçlarından 10 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
(Eli Cohen)
İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, dün yaptığı açıklamada Awka’nın “diplomatik temaslar” sonucu serbest bırakılacağını belirtti. Bakan Cohen, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’a teşekkür etti.
YÜCEL VE BRUNSON HATIRLATMASI
Emekli büyükelçiler Onur Öymen ve Uluç Özülker, yaşanan bu gelişmeyi Cumhuriyet’e değerlendirdi. Emekli diplomatlar, Alman Die Welt muhabiri Deniz Yücel’in tahliyesi ve Rahip Brunson’un ABD’ye iadesi olaylarını anımsattı. Emekli Büyükelçi Öymen, “Mahkûmların değiş tokuşu serbest bırakılması devletler arası ilişkilerde olur. Ama bu demek değildir ki devletler kendi yasalarını başkalarının vatandaşlarına karşı uygulamasınlar Bu durumda devletlerin varlığı ortada kalmaz” tepkisini gösterdi.
(Onur Öymen)
‘ÖNEMLİ BİRİ OLABİLİR’
Özülker ise, iade edilen kişinin “sıradan biri olmayabileceğini” söyleyerek “Mutlaka arkasında bir şey vardır. Burada hapsolan kişinin ciddi anlamda üst düzeyde bir sorumlu olması gerekir” yorumunu yaptı.
Özülker ayrıca, İsrail’in bir uyuşturucu kaçakçısı için Türkiye ile diplomatik ilişki kurmasına dikkat çekti. Bu görüşmelerin arkasında başka bir neden olabileceğini söyleyen Özülker, “Mutlaka arkasında bir şey vardır. Burada hapsolan kişinin ciddi anlamda üst düzeyde bir sorumlu olması gerekir. Onun için bir uyuşturucu kaçakçısı bu kadar önemli ise karşılığında ne veriyor ona da bakmak lazım. Kişinin ciddi önem taşıyan biri olması lazım” dedi.
(Uluç Özülker)
Bu yaşanan olaya karşı Türkiye’nin iade istemlerinin karşılanmamasına ilişkin konuşan Özülker, “Siz AİHM’in kararlarını kabul etmediğinizde, onlar da sizin bir mahkûm iadesini istemeniz durumunda bunu yapmıyorlar. Dolayısıyla mesele Türkiye’nin bizatihi düşman olarak görülmesi değil. Mesele Türkiye’nin demokrasi ve insan hakları konusunda gereğini taahhüt etmesine rağmen yerine getirmemesi” yorumunu yaptı.
Özülker, iki devletin jeopolitik önemine değinerek “Dünyada devletler çıkar ilişkileri kurarlar. Bu manada ‘Dün dündür bugün bugündür’ politikası sürdürülür. Biz de böyleyiz. İsrail, Türkiye’den vazgeçemez. Türkiye de İsrail’den vazgeçemez. Ortadoğu dengeleri içinde bu iki ülke oldukça önemlidir. Sonuç itibarıyla her şeye rağmen hâlâ laik bir Türkiye Cumhuriyetiyiz. Dolayısıyla bizim buradaki varlığımız İsrail içinde bir güvence oluşturuyor” dedi.
ANKARA-ABD VE ALMANYA ÜÇGENİ
Alman “Die Welt” gazetesinin Türkiye temsilcisi Deniz Yücel “terör örgütü propagandası yapmak” ve “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik” suçlarından 2017’de tutuklandı. Almanya hükümeti gazetecinin iadesini istedi ancak o dönem Erdoğan, Yücel için “Terörist” demişti. Yüksel bir yıl hapis yattı ardından Almanya’ya iade edildi. Amerikalı Rahip Brunson da 15 Temmuz sonrası FETÖ şüphesiyle tutuklandı. Washington ile Ankara arasında diplomatik krize neden olan dava sonrası Brunson serbest kaldı ve ABD’ye geri döndü.
